Ίσως δεν έχει γίνει ακόμα αρκετά προφανές, γιατί αρκετοί με ρωτάτε αν έφυγα από την Ιαπωνία. Ίσως το ότι συνεχίζω τα σχετικά θεματικά άρθρα δεν βοήθησε και πολύ να γίνει αντιληπτό. Η αλήθεια είναι ότι μετά από σχεδόν έξι χρόνια εγκατέλειψα την Ιαπωνία οριστικά. Αρκετοί το θεώρησαν παράλογο, πολλοί μου έκλειναν το μάτι και μου έλεγαν «άντε τώρα, στην Αμερική». Ήρθε η ώρα όμως να σας πω τι μέτρησε στο δικό μου κεφάλι για να πάρω αυτήν την απόφαση.
Στην αρχή, νόμιζα ότι πήγαινα στην Ιαπωνία για δυο χρονάκια. (Τα δύο χρονάκια έγιναν δυόμισι, επειδή μες στην αφασία μου είχα ξεχάσει να προσμετρήσω το ένα εξάμηνο προετοιμασίας ως φοιτητής-ερευνητής). Σταδιακά, σκέφτηκα ότι ίσως ήταν καλύτερο να κυνηγήσω ένα διδακτορικό, μιας και είναι μόνο τρία χρόνια στην Ιαπωνία, αντί για τα τέσσερα-πέντε χρόνια που χρειάζονται συνήθως σε άλλες χώρες. Η ιαπωνική κυβέρνηση είχε αρχίσει να υποχρηματοδοτεί το πρόγραμμα υποτρόφων και να κόβει τις επεκτάσεις υποτροφίας, αλλά είχα αρκετά καλό βαθμό πτυχίου, οπότε ήμουν σχετικά σίγουρη ότι θα μπορούσα να συνεχίσω. Εναλλακτικά, θα ζητούσα πρόσληψη πλήρους απασχόλησης στην δουλειά που είχα ήδη και θα μάζευα κάποια χρόνια εργασιακής εμπειρίας στο Τόκιο. Τελικά, άρχισα το διδακτορικό, κάτι που φάνηκε εξαιρετικά επιτυχημένη και σταθερή επιλογή ένα εξάμηνο αργότερα, όταν και ξεκίνησε η κορονοκαταστροφή και ο κόσμος φαινόταν να καταρρέει.
Στα σχέδιά μου, δε σκεφτόμουν ποτέ την Ιαπωνία ως μια χώρα στην οποία θα έμενα μόνιμα. Αρχικά, είναι υπερβολικά μακριά. Μακριά τόσο γεωγραφικά και χρονικά, όσο και πολιτισμικά. Μακριά από κάθε τι που θεωρώ γνωστό, από την οικογένειά μου, το φαγητό, την κουλτούρα και τα έθιμα. Θα μου πει κανείς ότι όλα αυτά δεν είναι τόσο απαραίτητα, και θα έχει δίκιο. Ταξίδευα πίσω μια φορά στον ενάμιση χρόνο και αυτό ήταν ήδη αρκετά συχνό. Τις τελευταίες δύο φορές που ταξίδεψα από Ιαπωνία στην Ελλάδα, στις τρεις βδομάδες σκεφτόμουν ήδη «αχ, κουράστηκα, βαρέθηκα, ώρα να πάω σπίτι». Όταν γυρνούσα Τόκιο, ένιωθα όντως σαν να γυρνάω στη βάση μου, στη ρουτίνα μου, σε αυτό που ξέρω και έχω συνηθίσει. Αλλά και πάλι, κάτι εμπόδιζε το μυαλό μου στο να δει αυτή την χώρα μακροπρόθεσμα. Ίσως να έφταιγε ότι οι φίλοι που έκανα στο Τόκιο έφευγαν ένας ένας για άλλες χώρες και με άφηναν μόνη, ή ότι δεν είχα σχέση με κάποιον Ιάπωνα/Γιαπωνέζα όπως οι περισσότεροι που γίνονται μόνιμοι κάτοικοι.
Παρόλα αυτά, είχα στο μυαλό μου να μείνω άλλα δυο-τρία χρόνια μετά την αποφοίτηση του διδακτορικού για να δουλέψω. Είχα ψάξει τις προϋποθέσεις για να αποκτήσω άδεια μόνιμου κατοίκου. Όχι ότι θα την έπαιρνα με μόλις πέντε χρόνια διαμονής, αλλά θα μπορούσα τουλάχιστον να αιτηθώ. (Έχω ακούσει ιστορίες για αγρίους, για συζύγους Ιαπώνων πολιτών με παιδιά και σπίτια και δεκαετία διαμονής στην πλάτη τους, των οποίων οι αιτήσεις διαδοχικά απορρίπτονται). Για ιαπωνικό διαβατήριο, δεν γίνεται καν λόγος. Η Ιαπωνία δεν παρέχει δικαίωμα διπλής υπηκοότητας, άρα τα παιδιά πρέπει να διαλέξουν ένα διαβατήριο όταν ενηλικιωθούν και οι μετανάστες πρέπει να απαρνηθούν την υπηκοότητά τους ώστε να πάρουν την Ιαπωνική. Μια φίλη μου μπήκε μόλις σε αυτή τη διαδικασία, ακριβώς επειδή θέλει να απαρνηθεί για πάντα τη χώρα της, οπότε θα σας πω πώς θα πάει. Όχι βέβαια ότι το ιαπωνικό διαβατήριο δίνει ιδιαίτερα πλεονεκτήματα σε κάποιον που διαθέτει ήδη διαβατήριο ευρωπαϊκής χώρας. Είναι πολύ εύκολο να ταξιδέψεις οπουδήποτε με το ιαπωνικό, αλλά σε θέματα δικαιώματος εγκατάστασης και εργασίας στο εξωτερικό, το ευρωπαϊκό είναι σαφώς ανώτερο.
Και τελικά, ήρθε η πανδημία και έφερε τα πάνω κάτω. Η Ιαπωνία ήταν πιο προσεκτική από τις υπόλοιπες χώρες, και αυτό με καθησύχασε στην αρχή. Ένιωθα ασφαλής, χωρίς να έχω κλειστεί μέσα σε καθεστώς ακραίου λοκντάουν όπως στην Ευρώπη ή την Κίνα. Σιγά σιγά όμως, οι αντιδράσεις της χώρας φαίνονταν περισσότερο συντηρητικές παρά λογικές. Το γεγονός ότι είχαν κλείσει τα σύνορα για μήνες για όσους είχαν μεν άδεια παραμονής, μόνιμη ή μη, με πλήγωσε βαθιά. Το ότι γίνονταν συζητήσεις στη βουλή αν οι μετανάστες μπορούν να κάνουν το εμβόλιο ή να πάρουν οικονομικά βοηθήματα, παρόλο που πλήρωναν εισφορές και φόρους στο κράτος όπως όλοι οι κάτοικοι, με ξενέρωσε. Ένιωσα ότι ακόμα και αν έπαιρνα μόνιμη άδεια παραμονής, ακόμα και αν περνούσα δυο δεκαετίες στην Ιαπωνία, δεν θα με αντιμετώπιζαν ως «δική τους», έστω για τα τυπικά.
Ταυτόχρονα, έβλεπα γύρω μου σημάδια ύφεσης, τα οποία μου ήταν γνωστά ως παιδί της ελληνικής κρίσης. Η ισοτιμία του γιεν έπεφτε ραγδαία, παρότι παραδοσιακά ανέβαινε σε καιρούς κρίσης, για πρώτη φορά στα χρονικά εμφανιζόταν πληθωρισμός και τα καταστήματα έβαζαν λουκέτο το ένα μετά το άλλο. Η έλλειψη προσαρμοστικότητας και καινοτομίας στην έρευνα με απογοήτευσε. Οι συζητήσεις μου με νεαρά άτομα έβγαζαν μια έντονη απαισιοδοξία και παραίτηση από τη ζωή. Θεώρησα ότι η Ιαπωνία είναι μια χώρα που ό,τι έκανε, έκανε, χωρίς όραμα για το μέλλον. Ότι στα επόμενα χρόνια θα επιβιώσει, ούσα η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία παγκοσμίως, αλλά με τρομακτικό κόστος στο βιοτικό επίπεδο και την ψυχολογία των κατοίκων.
Όλα αυτά σε συνδυασμό με άλλους προσωπικούς λόγους, με έκαναν να αποφασίσω ότι μάλλον καλύτερα να φύγω. Ωραία, να φύγω, αλλά να πάω που; Στην Ελλάδα; Στην Αμερική; Στην Αυστραλία; Σε άλλον πλανήτη; Δεν έχω ιδέα. Μάλλον το πιο αισιόδοξο μέλλον διαφαίνεται οπουδήποτε εντός ευρωπαϊκής ένωσης. Αλλά δεν είμαι σίγουρη κιόλας, ίσως μια νέα καταστροφή έρθει να ταράξει και αυτό μου το συμπέρασμα. Προς το παρόν, μάζεψα τα πράγματά μου, έστειλα όσα μπορούσα με το ταχυδρομείο, πούλησα και χάρισα τα υπόλοιπα, και ένα ηλιόλουστο πρωινό έφυγα, έχοντας προλάβει να δω μόνο τα μισά απ΄ όσα ήθελα στη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου.
Για κάποιο διάστημα, θα συνεχίζω να δημοσιεύω άρθρα με τις εμπειρίες μου στην Ιαπωνία. Σιγά σιγά, θα βάζω και υλικό από ταξίδια σε άλλες χώρες. Ελπίζω όλο αυτό το υλικό να σε βοηθήσει στα δικά σου ταξίδια, ή ακόμα και σε περίπτωση εγκατάστασης σε κάποια χώρα της Ασίας. Αν σου άρεσε αυτό το blog, πες το στους φίλους σου. Για να μην χάνεις κανένα άρθρο, μπορείς να με ακολουθήσεις στο facebook ή το instagram. Τα λέμε την επόμενη φορά!
Support this blog | Στηρίξτε το blog
Διάβασε κι αυτό:
Οδηγίες προς ναυτιλλομένους: Οδύσσεια στη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου
“Το καλοκαιράκι, στην ακρογιαλιά” κλπ, το ξέρετε το τραγούδι και το καλοκαίρι είναι γνωστό τοις πάσι ως η…
ΣυνέχειαΓιατί δεν αξίζει να έρθεις για σπουδές στην Ιαπωνία
Οι παλιοί σε συμβουλεύουν “να μη λες βαριές κουβέντες πάνω στα νεύρα σου”. Χτες ήμουν πολύ νευριασμένη, οπότε…
ΣυνέχειαShould I go study in Japan?
Usually, people decide to pursue graduate studies in another university or even another country rather than the one…
Συνέχεια