Ανάμεσα στους τόσους ανθρώπους που είχα την τύχη να γνωρίσω, ελάχιστοι ξέρουν κατά που πέφτει η Ελλάδα. Και όσοι ξέρουν, ίσως την ξέρουν μόνο από τη Σαντορίνη και το γιαούρτι. Σχετικά καλές πιθανότητες δημοφιλίας έχουν και οι θεοί και ήρωες της αρχαίας Ελλάδας, είτε πρόκειται για τους αστερισμούς των ζωδίων είτε για τους φανταχτερούς 300 του Zach Snyder. Κάπως έτσι προέκυψε μια έκθεση στο κέντρο του Τόκυο με τα έργα 4 καλλιτεχνών εμπνευσμένων από την ελληνική μυθολογία.
H έκθεση έλαβε χώρα στο εμπορικό κέντρο Marui (με το χαρακτηριστικό λόγκο ΟΙΟΙ) στην περιοχή του Yurakucho, δίπλα στη Ginza, και είχε τίτλο “Kirameki no Girisha Festa”, δηλαδή “αστραφτερή γιορτή της Ελλάδας”. Για 10 μέρες στο τέλος του Μάρτη (18-28 Μαρτίου), στον τελευταίο όροφο του εμπορικού κέντρου μπορούσε κανείς με δωρεάν είσοδο να δει (αλλά και να αγοράσει) τα έργα τεσσάρων καλλιτεχνών με εντελώς διαφορετική τεχνοτροπία και μέσα. Εγώ επισκέφτηκα την έκθεση την τελευταία μέρα, καθώς ήταν προγραμματισμένη συζήτηση με 2 εξ αυτών, των Masasuke Chiba και Ryuji Fujii. Οι άλλοι δύο που εξέθεσαν τα έργα τους ήταν οι Yoshikazu Yasuhiko και Tsuyoshi Nagano. Ας τους πάρουμε λοιπόν με τη σειρά.
Ο Yoshikazu Yasuhiko είναι γνωστός για το έργο τους στα κόμικ manga και ειδικότερα το Gundam. Έχει δουλέψει στις παραγωγές ενός από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες του ιαπωνικού σχεδίου, του Osamu Tezuka. Στη συγκεκριμένη έκθεση συμμετείχε με τη σειρά manga Arion, ένα από τα πρώτα του έργα το μακρινό 1980, εμπνευσμένη μεν από αρχαιοελληνικούς ήρωες, αλλά με πρωτότυπη ιστορία. Ο πρωταγωνιστής είναι βασισμένος στον Αρίωνα, τον γιο της θεάς Δήμητρας και περιγράφει την πάλη μεταξύ των διαδοχικών γενεών των θεών. Η σειρά εκτός από κόμικ, μεταφέρθηκε και στην τηλεόραση ως animation, αλλά και ως παιχνίδι ASCII. Τα έργα του Yasuhiko σχετικά με τον Αρίωνα υπάρχουν συγκεντρωμένα εδώ. Στην έκθεση υπήρχαν συλλεκτικοί τόμοι με τις πρώτες εκδόσεις του κόμικ, αλλά και χειροποίητες διαφημιστικές αφίσες από την εποχή της πρώτης προβολής. Αυτό που κάνει εντύπωση είναι τα έντονα κόκκινα χρώματα, που αφήνουν μια πικρή γεύση καταστροφής και απόγνωσης.
Ο Tsuyoshi Nagano ασχολείται κυρίως με σχέδιο για ηλεκτρονικά παιχνίδια, ενώ έχει σχεδιάσει και εξώφυλλα για ιαπωνικές εκδόσεις των Star Wars. Συμμετείχε στην έκθεση με πίνακες που απεικόνιζαν κυρίως γυναίκες, τις περισσότερες φορές Ελληνίδες θεές όπως η Αθηνά και οι Νύμφες, αλλά ενδιάμεσα υπήρχαν και σκόρπιες σκανδιναβικές Βαλκυρίες. Το στυλ του ήταν γενικά καθαρό και φωτεινό, με παλ χρώματα.
O Ryuji Fujii είναι κατά βάση ένας σχεδιαστής manga με μεγάλο πάθος για την αστροπαρατήρηση. Μάλιστα, κάνει σκίτσα για ένα περιοδικό με θέμα τα αστέρια και τον νυχτερινό ουρανό, το Hoshi Navi. Έχει ταξιδέψει σε πολλά μέρη του κόσμου κυνηγώντας σπάνια ουράνια φαινόμενα και εκλείψεις. Ήταν ομιλητής με θέμα τους αστερισμούς και το πώς προέκυψαν τα ονόματα και τα σχήματά τους από τους ελληνικούς μύθους. Εξήγησε όλη την ιστορία του Ωρίωνα και της Αρτέμιδος, ζωγραφίζοντας τον βαρβαράνθρωπο με όλα του τα αστέρια. Το στυλ ζωγραφικής του είναι πολύ πιο “παιδικό”, ενώ χρησιμοποιεί πολύ έντονα το κίτρινο χρώμα και ασυμμετρίες. Περισσότερα στοιχεία γι αυτόν υπάρχουν εδώ.
Ο σταρ της βραδιάς δεν ήταν άλλος από τον Masasuke Chiba. Τα έργα του καταλάμβαναν τον περισσότερο χώρο στην έκθεση, από πίνακες μέχρι κουτιά, μαξιλάρια και τσαντάκια. Είναι old school εκπρόσωπος της art nuveau και art deco και έχει φτιάξει τη δική του τεχνοτροπία σε στυλ μωσαϊκού που μοιάζει με maki-e (διακόσμηση λάκας με πασπάλισμα σκόνης). Τα έργα του έχουν πολύ λεπτομέρεια και λεπτοδουλειά στην κατασκευή, το οποίο είναι εμφανές στο τελικό προϊόν. Μεγάλη στιγμή στην καριέρα του ήταν η συμμετοχή του με έργα στις εκδηλώσεις των 100 χρόνων ελληνο-ιαπωνικής φιλίας. Κάποια από τα έργα του είναι εκτυπώσεις πάνω σε ύφασμα ή λεπτά φύλλα χρυσού της Καναζάβα, ενώ έχει σχεδιάσει και μία μοναδική ζώνη όμπι για κιμονό με τη Γαία αξίας 10.000 δολλαρίων. Περισσότερα για τον Chiba, που υπογράφει στα ελληνικά ως ‘Μασασούκε Τσίβα’, θα βρείτε εδώ. Στα πλαίσια της έκθεσης είχε επίσης ετοιμάσει ένα μακρύ γενεαλογικό δέντρων των Ελλήνων θεών και ηρώων με τα ονόματα τους γραμμένα στα ελληνικά και ιαπωνικά, ακόμα και με επεξηγήσεις για αβέβαιες συγγένειες.
Οι πληροφορίες που σας ανέφερα είναι από τη συζήτησή μου με τον κύριο Ida του Art Force 21. Αν και ντροπαλός, μόλις αντιλήφθηκε ότι καταλαβαίνω Ιαπωνικά, μου εξήγησε με ενθουσιασμό κάθε κομμάτι της έκθεσης. Τον ίδιο ενθουσιασμό είχε και η Miyuki Noguchi, σχεδιάστρια κοσμημάτων ως Myu, η οποία αντλεί έμπνευση από το λευκό και το γαλάζιο της Ελλάδας. Γενικά, απ’ ότι κατάλαβα, οι περισσότεροι Ιάπωνες δε γνωρίζουν πολλά για τη σύγχρονη Ελλάδα, όμως γνωρίζουν αρκετά για τους μύθους και τις ιστορίες της αρχαιότητας. Ο μεγάλος αριθμός φαν της ελληνικής μυθολογίας οδηγεί και σε αντίστοιχο ενδιαφέρον ώστε καλλιτέχνες να παράγουν διαφορετικού τύπου έργα, είτε κόμικ και βιβλία, είτε πίνακες και μπιμπελό με θέμα τους αρχαίους θεούς. Μπορεί να μην είναι πάντα πιστοί στο πώς αποδίδουν τα νοήματα των μύθων, πάντως σίγουρα η προσέγγισή τους, ως ανθρώπων που έμαθαν τους ελληνικούς μύθους από δεύτερο χέρι σε μεγαλύτερη ηλικία, έχει τη φρεσκάδα της.
belleelene 