Καλοκαίρι στην Ιαπωνία

Κάπως με έπιασε νοσταλγία, και μιας και έχω σκάσει ελαφρώς με τόση ζέστη Αυγουστιάτικα, σήμερα θα μιλήσουμε για την χειροτερο-καλύτερη εποχή στην Ιαπωνία, δηλαδή για το καλοκαίρι.

Το καλοκαίρι έχει το καλό ότι λόγω θερινών διακοπών, οι εργασιακοί ρυθμοί πέφτουν. Ταυτόχρονα, τα παραδοσιακά έθιμα προστάζουν την επίσκεψη στο πατρικό στο χωριό εκεί γύρω στα μέσα του Αυγούστου. Ζέστη και καύσωνας και θερινή ραστώνη. Μέχρι εδώ κομπλέ, σαν να κάνουμε διακοπές στην Ελλάδα, το ΄χουμε. Η ουσιαστική διαφορά είναι η εξής μία: η υγρασία. Ο Αύγουστος στην Ιαπωνία είναι η εποχή που το σώμα σου κολλάει από την υγρασία, οι μέρες που δεν μπορείς να ανασάνεις εύκολα από το βάρος της ζεστής και υγρής ατμόσφαιρας στους πνεύμονες, η αρχή της περιόδου των τυφώνων και των πλημμυρών.

Το Τόκυο αδειάζει το καλοκαίρι
Αυγουστιάτικη πανσέληνος

Τι κάνεις για να αντέξεις τη ζέστη; Φοράς γιουκατά (浴衣) ρομπίτσα φτιαγμένη από ελαφρύ βαμβακερό ύφασμα, αρπάζεις μια βεντάλια σένσου (扇子) και κάνεις αέρα μανιωδώς ξαπλωμένος στο τατάμι. Ταυτόχρονα, παριστάνεις ότι ο ήχος του μελωδού που θροϊζει στον αέρα σε δροσίζει, παρόλο που δεν υπάρχει καμία επιστημονική βάση γι’ αυτό. Τα κλασσικά νουντλς πέφτουν βαριά όταν κάνει ζέστη, οπότε όταν πεινάσεις θα φας είτε ζαρουσόμπα (ざる蕎麦) είτε χιγιάσι τσούκα (冷やし中華). Στις 22 Ιούλη πρέπει να θυμηθείς να φας χέλι (ουνάγκι, ウナギ). Τα φαγητά που το όνομά τους αρχίζει από “ου-” είναι θεσμοθετημένο ότι κάνουν τη ζέστη πιο υποφερτή. Εννοείται όλα αυτά πάνε ασορτί με φρούτα των 50 ευρώ και τριμμένο πάγο με σιρόπι, γιατί το γλυκό έχει δικό του χωριστό στομάχι στην ιαπωνική παράδοση, το λένε μπετσουμπάρα (別腹).

Καλοκαιρινά γιουκατά

Και όταν πας στο χωριό; Τότε όλοι οι σύλλογοι οργανώνουν γιορτές και πανηγύρια. Στήνουν έναν ξύλινο πύργο, βάζουν πάνω τύμπανα και στολίζουν το χώρο με φαναράκια. Οι επισκέπτες, εννοείται φορώντας γιουκατά και έχοντας βεντάλιες στερεωμένες στη ζώνη, χορεύουν κυκλικά και ατομικά γύρω από τα τύμπανα με χαρακτηριστική χορογραφία ανά τραγούδι. Η γιορτή αυτή είναι το Ομπόν (お盆), αφιερωμένο στους προγόνους, που πολύ συχνά πέφτει μαζί με τη δική μας της Παναγίας το δεκαπενταύγουστο. Ανάλογα την περιοχή, πέφτει σε διαφορετική ημερομηνία, οπότε δεν είναι για όλους το ίδιο.

Ο χορός του Ομπόν

Φυσικά, κάθε πόλη έχει κ τις δικές της επιπλέον γιορτές. Όλο και κάποιος σιντοϊστικός ναός θα γιορτάζει, ενώ είναι η εποχή για μεγάλα φεστιβάλ με περιφορές και χορούς, τα μάτσουρι. Το φεστιβάλ Νεμπούτα στο Αομόρι στις αρχές Αυγούστου η χαρά του χειροτέχνη. Φτιάχνουν τεράστιες κούκλες από χαρτί, τις οποίες φωτίζουν με φανάρια και τις παρελαύνουν στην πόλη με άρματα. Από την άλλη, στο Γιοσακό του Κότσι στις 9-12 Αυγούστου αλλά και το Άβα της Τοκουσίμα στις 12-15 Αυγούστου πας για να χορέψεις μέχρι τελικής πτώσεως, σαν να λέμε ότι πας στο πανηγύρι της Λαγκάδας στην Ικαρία. Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο οι περισσότεροι μεγάλοι ναοί είναι ο ορισμός του «-Πόσα φαναράκια θες; -Ναι». Τα προαύλιά των ναών γεμίζουν με χειροποίητα χάρτινα φανάρια, είτε απλά με γραμμένα τα ονόματα ευεργετών, είτε ζωγραφισμένα από παιδιά και καλλιτέχνες. Εντυπωσιακός είναι ο στολισμός στο Μιτάμα Μάτσουρι (δε συμπαθούμε το ναό του καθόλου βέβαια, ψάξε για το ναό Γιασουκούνι) αλλά και το Σενσότζι στην Ασάκουσα. Αλλά η ανάγκη για λάμψη δεν σταματά εκεί, μιας και δειλά δειλά μες στον Αύγουστο ξεκινούν τα φεστιβάλ πυροτεχνημάτων, τα χανάμπι τάικαϊ (花火大会).  Το πιο μεγάλο σοου πυροτεχνημάτων γίνεται μάλλον στον ποταμό Σουμίντα, αλλά εμένα μου άρεσε πολύ στο δικό μου το ποτάμι, τον Ταμαγκάβα.

Το φεστιβάλ Μιτάμα Μάτσουρι
Φανάρια για την ημέρα της θάλασσας στην Οντάιμπα
Ηλιοτρόπια σε μια παλία έκθεση του TeamLabs

Εννοείται ότι οι δραστηριότητες περιλαμβάνουν κ την θέαση συγκεκριμένων λουλουδιών, οπότε ξεκινάμε από τις Αζαλέες, περνάμε στις Ορτανσίες, μετά στα Νούφαρα και τις Λεβάντες, και τελικά στα Ηλιοτρόπια. Τα πάρκα και οι ναοί σίγουρα θα έχουν κάποιο φεστιβάλ σε αυτά τα λουλούδια, ή έστω συλλεκτικές σφραγίδες γκοσουίν. Εγώ ευτυχώς είχα φυτέψει ηλιοτρόπια στον κήπο μου και έβλεπα τις ορτανσίες στο πλακόστρωτο μονοπάτι δίπλα στο ποτάμι της γειτονιάς, οπότε μπορούσα να απολαύσω τα λουλούδια κάθε μέρα. Σε αυτό το σημείο θέλω να τονίσω ότι δεν ξέρω τι μαγικό είχα κάνει, αλλά ένας μικρούλης κάκτος που είχα, κατάφερνε και άνθιζε ένα μεγάλο ροζ λουλούδι κάθε Αύγουστο.

Τις καλοκαιρινές διακοπές, αν δεν έχεις χωριό, τις περνάς στα εξής τρια μέρη. Είτε στο Χοκκάιντο στο βορρά που έχει δροσιά (αλλά και αρκούδες),  είτε στο Κιότο στο κέντρο για να φας, να πιεις και να ανοίξει το μάτι σου από την παραδοσιακή ομορφιά, είτε στην Οκινάβα στο νότο για να απολαύσεις τη θάλασσα και τα τροπικά ψαράκια. Το Τόκιο έχει τις δικές του παραλίες βέβαια, γύρω στο Ζούσι, τη Μιούρα και την Καμακούρα, αλλά δεν συγκρίνονται με τις τροπικές. Οι παραλίες του Τόκιο είναι γεμάτες με κόσμο, γκρι και βαρετές. Πήγαινα με βαριά καρδιά, ίσα για να δω λίγο τα κύματα. Αν πάτε, να θυμάστε ότι υπάρχει περίπτωση να σας κάνουν παρατήρηση αν έχετε εμφανή τατούαζ, δεν επιτρέπεται σε κάποιες παραλίες. Άλλες ενδιαφέρουσες δραστηριότητες για τα ΣΚ που θα έμενες κλεισμένος στην πόλη είναι θεματικά πάρκα όπως το Forest Adventure με σκοινιά και εμπόδια στο Χακόνε ή οι νεροτσουλήθρες στο Tokyo Summer Land.

Το καλοκαίρι τελειώνει όταν ανάψουν οι φωτιές στα βουνά και όχι δεν είναι αυτό που νομίζετε. Είχα πάθει σοκ όταν μου είπαν ότι οι άνθρωποι ανάβουν τεράστιες φωτιές στα βουνά επίτηδες ντάλα καλοκαίρι. Τελικά, το έθιμο του γκοζάν νο οκουρίμπι (五山送り火) είναι μια απόλυτα ελεγχόμενη πυρκαγιά, ώστε η φωτιά να σχηματίσει συγκεκριμένα γράμματα, συνήθως τη λέξη μεγάλος (大). Η πιο φημισμένη πυρά είναι στο Κυότο στις 16 Αυγούστου, αλλά και άλλα μέρη έχουν τη δική τους πυρά, λίγες μέρες μετά το ομπόν. Οι φωτιές είναι σημάδια ώστε τα πνεύματα των προγόνων που ήρθαν για τα πανηγύρια να βρουν το δρόμο να γυρίσουν σπίτι τους.

Photo credits: japan-experience.com

Έχεις βρεθεί ποτέ στην Ιαπωνία το καλοκαίρι; Πώς σου φάνηκε; Μπορείς να διαβάσεις κι άλλα καλοκαιρινά άρθρα, όπως για τους μελωδούς του Καβασάκι, για τα ιαπωνικά πανηγύρια μάτσουρι, για τις διακοπές στα νησιά Ζαμάμι ή το νησί Αμάμι-Οσίμα. Αν σου άρεσε αυτό το blog, μοιράσου το με τους φίλους σου. Για να μην χάνεις κανένα άρθρο, μπορείς να με ακολουθήσεις στο facebook ή το instagram. Τα λέμε την επόμενη φορά!

Read more: