Λαβ Χίνα

Τι εστί χίνα (雛), λοιπόν. Όχι δεν είναι πτηνό, αν και (τώρα θα μιλήσω ως συνομωσιολόγα εκ της Άπω Ιωνίας) το ιδεόγραμμα σημαίνει “κοτοπουλάκι” (insert gif λεβέντης κάποια ζώα δε με πιστεύανε). Οι χίνα είναι ο λόγος που κάθε γωνία σπιτιού, σχολείου ή σταθμού γεμίζει με σετ από κούκλες.

Κάθε χρόνο στις 3 Μαρτίου γιορτάζεται η σιντοϊστική εορτή του Χίνα μάτσουρι, του φεστιβάλ των κοριτσιών. Τι λατρεύουν τα νεαρά κορίτσια; Μα φυσικά τις κούκλες τους. Οπότε το φεστιβάλ είναι αφορμή να βγάλουν τα τεράστια σετ από τα πατάρια, να χτενίσουν τα μαλλιά από τις κούκλες, να ισιώσουν τα φορέματα και να τα στήσουν σε ράφια σαν σκαλοπάτια. Ο στολισμός ξεκινά μετά το Σέτσουμπουν το Φλεβάρη, και οι κούκλες θα πρέπει να έχουν μαζευτεί αμέσως μετά τις 3 Μάρτη, γιατί αλλιώς φέρνουν κακή τύχη για το μέλλον της κόρης του σπιτιού. Το έθιμο το τηρούν συνήθως μέχρι τα κορίτσια να γίνουν δέκα χρονών. Οι “θετοί” μου παππούδες στολίζουν ακόμα κάθε χρόνο τις κούκλες, κι ας είναι η κόρη τους πλέον μεγάλη και στην Αμερική.

Όταν λέμε κούκλες βέβαια, δεν εννοούμε barbie και bratz. Όπως σχεδόν κάθε χαρούμενο πράγμα στην Ιαπωνία, έτσι και τα σετ από κούκλες έχουν αυστηρούς κανόνες. Οι δύο απαραίτητες κούκλες είναι ο αυτοκράτορας και η αυτοκράτειρα. Δεν είναι ο εκάστοτε αυτοκράτορας της Ιαπωνίας, αλλά ένας ιδεατό βασιλικό, έστω αρχοντικό, ζεύγος. Αυτές οι δύο κούκλες ως ζευγάρι γενικά αρκούν ως στολισμός. Το ολοκληρωμένο σετ όμως περιλαμβάνει τις κυρίες της αυλής, τους μουσικούς, τους συμβούλους, αλλά και τα προικιά και τις άμαξες του παλατιού. Φυσικά, υπάρχουν διάφορα διακοσμητικά αντικείμενα, όπως λάμπες, γλυκά, τραπεζάκια και κλαδιά φυτών, ώστε να συμπληρώσουν τη σκηνή. Το αυτοκρατορικό ζεύγος τοποθετείται πάντα στο ανώτερο σκαλί και οι υπόλοιποι τοποθετούνται απο κάτω τους με συγκεκριμένη σειρά. Ανάλογα αν βρίσκεσαι στο Τόκιο ή στο Κιότο, η θέση του αυτοκράτορα και της αυτοκράτειρας αντιστρέφεται.

Οι κούκλες αυτές δεν είναι για παιχνίδι, αλλά για οπτική και μόνο απόλαυση. Με αφορμή όμως τη γιορτή, πολλά κορίτσια οργανώνουν μικρά πάρτι με πολύχρωμα και καλοκαμωμένα γλυκά, όπως τα χίνα αράρε. Ακόμα και το φαγητό είναι πολύχρωμο αυτή την περίοδο του χρόνου, με αποκορύφωμα το νοστιμότατο τσιράσι-ζούσι, που παίρνει τα χρώματά του από ψιλοκομμένα θαλασσινά και λαχανικά. Τα αγόρια δεν έχουν ιδιαίτερη συμμετοχή σε αυτή τη γιορτή, μιας και η δική τους μέρα είναι στις 5 Μαΐου, όταν και στολίζουν μινιατούρες του θρυλικού Κιντάρο. Αντίστοιχες γιορτές με το Χίνα-μάτσουρι υπάρχουν και στην Κίνα και στην Κορέα.

Αφού πιάσαμε το θέμα του αυτοκράτορα, θα κάνω μια παρένθεση με μια ερώτηση που με ρωτούν συχνά. Ξέρετε γιατί η Ιαπωνία έχει αυτοκράτορα και όχι βασιλιά, αφού δεν είναι αυτοκρατορία; Λοιπόν, όλα προέκυψαν εξαιτίας του ανταγωνισμού με την Κίνα. Ο Κινέζος αυτοκράτορας ήταν ο άρχοντας εκ του ουρανού. Αυτό σημαίνει ότι κάθε άλλος βασιλιάς, ήταν πρακτικά κατώτερος σε τάξη και υποτελής του. Οι Ιάπωνες δεν μπορούσαν να το δεχτούν, αλλά ούτε και οι Κινέζοι να τους αναγκάσουν, οπότε έδωσαν στον βασιλιά τους τον τίτλο Τεν-νo (天皇), δηλαδή βασιλιά των ουρανών. Ταυτόχρονα ο τίτλος δηλώνει ότι ο αυτοκράτορας έχει σχέση με τους θεούς και είναι ορισμένος από αυτούς, όντας απόγονός τους, άρα η εξουσία του ξεπερνά τα όρια του απλού βασιλιά. Τόσο η αγγλική, όσο και η ελληνική γλώσσα έχουν έλλειψη στο κατάλληλο λεξιλόγιο, οπότε τον αποκαλούν αυτοκράτορα, αντί για παράδειγμα ουρανοκατέβατο.

Πείτε μου πως σας φάνηκε η εκδρομή στα σχόλια. Αν σας άρεσε αυτό το blog, διαδώστε το στους φίλους σας. Για να μην χάνετε κανένα άρθρο, μπορείτε να με ακολουθήσετε στο facebook ή το instagram. Τα λέμε την επόμενη φορά!

---

---